Aleksandra
Tym razem o jednym z najpopularniejszych i jednym z najchętniej spożywanych dań na świecie – o pizzy. Mało kto pizzy nie lubi, jej różnorodność może przysporzyć o zawrót głowy – cienka, elastyczna i chrupiąca, na grubym i puszystym cieście, przepełniona dodatkami i w wersjach jak najbardziej minimalistycznych – nie ma jednego „słusznego” rodzaju pizzy. W artykule opisaliśmy kilka z nich. Zapraszamy do lektury! Mamy tylko nadzieję, że czytając nasz artykuł nie zgłodniejecie za bardzo 😉 A jeżeli tak to zamawiajcie pizzę lub zabierzcie się za zrobienie domowej!
Pizza neapolitańska uważana jest pierwszą wersję tego dania we współczesnej nam wersji.
„Ojcem” współczesnej pizzy neapolitańskiej jest Raffaele Esposito. Był on właścicielem pizzerii w Neaopolu, która w pod koniec XIX wieku miała już sporą sławę wśród mieszkańców. Gdy do Neaoplu przybyła królewska para – królowa Małgorzata Sabaudzka (Margherita di Savoia) i król Humbert I, to właśnie Raffaele Esposito odpowiedzialny był za przyrządzenie uczty podczas balu. Specjalnie z myślą o królowej przygotował słynne już w tym mieście danie, którego monarchini nigdy w życiu jeszcze nie próbowała. Według legendy Małgorzata po spróbowaniu pizzy zachwyciła się nią, a najbardziej do gustu przypadł jej jeden z przygotowanych przez Esposito wariantów – z sosem pomidorowym, mozzarellą i bazylią – kolory na pizzy nawiązywały do flagi Włoch. Raffaele nazwał ten wariant Margheritą, na cześć królowej i do dziś ten właśnie rodzaj pizzy jest najbardziej znanym i rozpoznawanym na świecie. Neapol natomiast stał się światową stolicą pizzy.
W 2017 roku pizza neapolitańska została wpisana na Listę światowego niematerialnego dziedzictwa ludzkości UNESCO.
Autentyczna pizza neapolitańska ma ściśle określone cechy. Wśród nich znajdują się:
W czasach Imperium Rzymskiego często i chętnie jedzono focaccię. Natomiast współcześnie znana nam pizza w Rzymie nie cieszyła się wielką popularnością aż do II wojny światowej, kiedy to zyskała na rozgłosie się dzięki amerykańskim żołnierzom, którzy przyzwyczajeni do jedzenia tego dania w swojej ojczyźnie, szukali go również w Rzymie.
Obecnie pizzą rzymską (którą zjemy nie tylko w Wiecznym Mieście, ale ogólnie w środkowych Włoszech, bo tam jest dosyć mocno rozpowszechniona) nazywamy taką o cieście, które na całej swojej powierzchni jest równe. W tym rodzaju pizzy, w przeciwieństwie do neapolitańskiej, ranty nie wystają ponad środek, a sos może dosięgać brzegu placka. Ciasto na pizzę rzymską jest dosyć cienkie (15 do 30 mm), a po wypieczeniu bardzo chrupiące. Zwykle pizza rzymska ma tylko kilka składników. Ciasto na pizzę rzymską wyrabia się z: mąki, wody, drożdży, soli i oliwy z oliwek. To właśnie ten ostatni składnik pomaga w uzyskaniu tej cudownej chrupkości.
Istnieją dwie różne odsłony pizzy, które we Włoszech mogą być określane pizzą rzymską:
Okrągła pizza w stylu rzymskim, serwowana w restauracji to pizza tonda, jednak mianem rzymskiej określa się także pizzę sprzedawaną na prostokątne kawałki – nazywa się ją pizza al taglio i jest popularnym w regionie street foodem.
Pizza sycyliska, zwana sfincione od poprzednich różni się grubym ciastem. Nazwa pochodzi od słowa sfincia, oznaczającego gąbkę (lub coś gąbczastego). Jest to bardzo trafne określenie, gdyż rzeczywiście spód sycylijskiej pizzy jest wysoki, miękki i bardzo puszysty, niemalże chlebowy (pizza ta pierwotnie była stworzona z mieszanki ciasta na pizzę i ciasta chlebowego). Oryginalna wersja dania pochodzi z Palermo.
Klasycznymi dodatkami do sfincione są: pomidorowy sos, anchois, cebula, a do tego ser caciocavallo. Pizzę doprawia się oregano, wierzch posypuje odrobiną bułki tartej, a następnie piecze się go na kwadratowej blasze. Gąbczaste ciasto nasiąka oliwą, którą wysmarowana jest blaszka, tworząc chrupiący spód, podczas gdy środek pozostanie miękki i gąbczasty.
Sfincione najprawdopodobniej wyewoluowało ze znacznie starszego włoskiego dania – focacci, pieczonej na płaskiej patelni. Jest to bardzo popularny na Sycylii street food, symbol kultury ulicznego jedzenia w Palermo.
Pizza przywieziona została przez ocean przez włoskich migrantów, stając się niezwykle popularnym daniem w Stanach Zjednoczonych. Tam, jak i we Włoszech, w zależności od regionu, styl pizzy różni się. My chcemy przybliżyć Wam pizzę nowojorską.
Styl ten powstał w Nowym Jorku na początku XX wieku. Pizza ta charakteryzuje się cienkim, wyrabianym ręcznie ciastem, z chrupiącymi brzegami i obowiązkowo miękkim, elastycznym środkiem – to umożliwia złożenie jej na pół, gdyż w taki właśnie sposób najczęściej spożywa się pizzę nowojorską. Zwykle wypieka się ją w dużych rozmiarach (około 45 cm), kroi na kawałki i takie sprzedaje na wynos.
Pizza rossa to po prostu pizza z sosem pomidorowym, a pizza bianca, czyli dosłownie „biała pizza” to pizza bez sosu pomidorowego (może tu być użyty jasny, śmietanowy sos lub po prostu ser).
Na koniec zostawiliśmy taki mały (przy)smaczek. Panuozzo to rodzaj kanapki, której podłużna bułka wypiekana jest z ciasta na pizzę. Popularny w Neapolu street food wymyślony został przez Giuseppe Mascolo w latach 80. XX wieku na wybrzeżu Sorrento, w miejscowości Gragnano.
Kanapka ta podawana jest na ciepło. Bułkę z ciasta na pizzę najpierw wypieka się w piecu do pizzy, kroi na pół, a potem, już z dodatkami w środku, jeszcze raz na chwilę wkłada do pieca. Dzięki temu przekąska przechodzi na jeszcze wyższy poziom chrupkości, a dodatki świetnie łączą się z pieczywem. Panuozzo można spotkać w przeróżnych wydaniach – z różnymi włoskimi serami, warzywami, szynką, małymi pulpecikami, ale także na słodko z np. nutellą.
Chcielibyście skosztować chrupiącej rzymskiej pizzy, na przykład z widokiem na Koloseum? Albo klasycznej Margherity w Neapolu, jak najbardziej zbliżonej do tej, którą zachwyciła się włoska królowa? A może podczas wypełnionego masą atrakcji zwiedzania, przyjemnie będzie na chwilę zatrzymać się, aby skosztować panauzzo? Włoskiej kuchni możecie spróbować przy okazji pobytu na naszych campingach, położonych z dogodnym dojazdem do Neapolu, a nawet w samym Rzymie!
Zobacz camping Baia Domizia, z którego możecie wybrać się na wycieczkę do Neapolu.
Zobacz camping Village Fabulous na obrzeżach Rzymu.
Głodny kulinarnej wiedzy? Poznaj Street Food Barcelony. A może masz ochotę na kuchnię francuską? O 10-ciu daniach dla odważnych pisaliśmy tutaj.
